پلی اورتان چیست؟

پلی اورتان یا به اصطلاح پلی یورتان یکی از ترکیبات شیمیایی است که از واکنش شیمیایی پلی ال‌ها و ایزوسیانات‌ها ایجاد می‌شود. جالب است بدانید که ماده پلی اورتان برای اولین بار توسط شخصی به نام اوتو بایر در سال 1937 در آلمان کشف شد که پس از آن این مواد به دلیل دارا بودن خواص و کاربردهای ویژه در صنایع مختلف در بسیاری از صنایع موجود در جهان مورد استفاده قرار گرفت و باعث رشد و پیشرفت آنها شد.

انواع پلی اورتان موجود در بازار بر اساس کاربرد

از فوم پلی اورتان به طور وسیع در صنعت ساخت و ساز با هدف عایق کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. از ترکیب پلی ال با دی ایزوسیانات به همراه سایر عناصر و عوامل دمنده تولید می‌شود. عوامل دمنده تولید شده حباب‌هایی ایجاد می‌کنند که دارای خواص عایق می‌باشند. به طور کلی فوم پلی یورتان را بسته به ویژگی‌شان به 3 دسته تقسیم بندی کرد.

فوم یورتان نرم (انعطاف پذیر)

فوم پلی اورتان نرم یا انعطاف پذیری در طیف وسیعی به عنوان مواد در محصولات مختلف تجاری و مصرفی مانند: مبلمان اداری، فضای داخلی خودرو، منسوجات، زیره کفش، زیر فرش و سایر بسته بندی‌های تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. فوم‌های یورتان نرم را به سطوح مختلف، اشکال مختلف به راحتی تولید کرد.

فوم یورتان سخت

فوم پلی اورتان سخت یکی از انواع محبوب پلی اورتان می‌باشد که به دلیل خواص عایق کاری مناسبی که دارد شناخته می‌شود. از فوم پلی اورتان سفت معمولا در تبرید، صنعت ساخت و ساز برای پانل‌های عایق و بسته بندی استفاده می‌شوند. این نوع از پلی یورتان سخت دارای مقاومت حرارتی و یکپارچگی ساختار مناسب هستند.

فوم نیمه نرم

در بین انواع مختلف فوم پلی اورتان که در بازار وجود دارد بعضی از آنها نه نرمی پلی اورتان نرم دارند و نه سختی پلی یورتان سخت را بلکه دارای حالتی نیمه نرم می‌باشند. این نوع فوم به دلیل ساختار خود که بخشی از آن باز است و بخشی دیگر دارای سلول بسته می‌باشد؛ بنابراین قابلیت جذب آب را به درون سلول‌های خود دارد اما نمی‌تواند رطوبت موجود در هوا را به خود جذب کند.

فرآیند تولید پلی یورتان

پلی یورتان از واکنش دی ایزوسیانات و پلی ال‌ها تولید می‌شوند. در ابتدا، دی ایزوسیانات‌ها را با پلی ال‌ها و سایر افزودنی‌ها و کاتالیزورها ترکیب می‌شوند تا واکنش شیمیایی آغاز شود. در این واکنش شیمیایی می‌تواند انواع مختلفی از دی ایزوسیانات‌ها و پلی ال‌ها شرکت کنند که در نتیجه آن می‌توان انواع مختلفی از پلی اورتان با خواص و کاربردهای منحصر به فرد را تولید کرد. موادی که در نتیجه این فرآیند ایجاد شده است را می‌توان برای ایجاد فرم‌های مورد نظر مانند فوم، الاستومر یا پوشش دهی بیشتر پردازش کرد.

مزایای خاص پلی یورتان‌ها

1. تطبیق پذیری:

پلی یورتان‌ها در طیف وسیعی از اشکال از جمله فیلم، فوم، الاستومر، امولسیون و مایع می‌توان تولید کرد. این خاصیت تطبیق پذیری امکان استفاده از آنها را در پروژه‌های مختلف را فراهم می‌کند.

2. عایق حرارتی:

فوم های پلی اورتان دارای خواص عایق حرارتی بسیار عالی می‌باشند. از آنها می‌توان به طور موثر برای کاهش میزان انتقال حرارت استفاده کرد، و آنها را برای اهداف عایق کاری در ساختمان ها، سیستم های تبرید و سایر پروژه‌ها که تنظیم حرارتی در آنها مهم است به کاربرد.

3. استحکام مکانیکی:

بسته به فرمول، پلی یورتان‌ها می توانند خواص مکانیکی استثنایی مانند استحکام کششی بالا، انعطاف پذیری و دوام داشته باشند. این باعث می‌شود از آنها برای طیف گسترده ای از موارد مناسب باشند که نیاز به یکپارچگی ساختاری و مقاومت در برابر سایش و پارگی دارند.

4. مقاومت شیمیایی:

پلی اورتان ها در برابر مواد شیمیایی مختلف مانند روغن‌ها، حلال‌ها و اسیدها مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می دهند. این ویژگی آنها باعث شده تا برای مصارف بسیاری مناسب باشند، مصارفی که در آن قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خشن مورد انتظار است.

5. خواص چسبندگی:

چسب های پلی اورتان دارای استحکام باندینگ عالی می‌باشند و این خاصیت به آنها اجازه می دهد تا به طور وسیعی به انواع اجسام از جمله فلزات، پلاستیک و چوب بچسبند. این باعث می شود آنها در صنعت ساخت و ساز و خودرو ارزشمند باشند.

6. مقاومت در برابر آب:

پلی یورتان‌ها را می توان به گونه‌ای ایجاد کرد تا مقاومت بالایی در برابر آب داشته باشند و برای مکان‌هایی که نیاز به پوشش‌های ضدآب، درزگیرها و صنعت دریانوردی مناسب باشد.

7. الاستیسیه:

الاستومرهای پلی یورتان دارای خاصیت ارتجاعی هستند که به آنها اجازه می‌دهد کشش پیدا کنند و به شکل اصلی خود باز گردند. این ویژگی منحصر به فرد آنها به عنصری مناسب و کاربردی برای شرایطی که نیاز به انعطاف پذیری و مقاومت در برابر ضربه را دارند تبدیل کند.

8. مقاومت در برابر اشعه ماورا بنفش:

بعضی از انواع پلی اروتان‌ها دارای مقاومت خوبی در برابر اشعه ماوراء بنفش یا به عبارتی اشعه UV هستند. از این نوع ملی یورتان بیشتر برای مصارف خارج از منزل که در معرض نور شدید خورشید قرار دارند مناسب است.

9.عایق الکتریکی:

پلی یورتان‌ها به گونه‌ای تولید شده‌اند که دارای خواص عایق الکتریکی عالی می‌باشند و از آنها بیشتر در صنایع برق و الکتریک استفاده می‌کنند.

10. مقاومت در برابر آتش:

بعضی از انواع پلی یورتان‌ها مقاومت خوبی در برابر حرارت آتش دارند و از آنها برای ایمنی در برابر آتش استفاده می‌کنند.

انواع کاربرد فوم پلی اورتان

کاربردهای پلی اورتان یا پلی اورتان به دلیل خواص منحصر به فردی که دارد، کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف پیدا کرده است. برخی از کاربردهای فوم پلی یورتان عبارتند از:

ساخت و ساز و زیرساخت
درزگیر
استفاده از پلی اورتان در مبلمان و اثاثه یا لوازم داخلی
استفاده در لوازم خانگی
عایق صوتی
صنعت خودرو سازی
تولید کفش ایمنی